
کاشت درخت پسته
پسته به دو گروه گرد و دراز تقسیمبندی شدهاست.
به نامهای کله قوچی، فندقی و اکبری… ولی بهطور سنتی در ایران حدود ۹۰ گونه از پسته شناخته شدهاست؛
که تعدادی از آنها به صورت گسترده و تجاری و برخی به صورت پراکنده و محدود کشت میشوند.
مهمترین ارقام تجار پسته ایران عبارتند از :
پسته اکبری، پسته خنجری، پسته کله قوچی، پسته احمدآقایی، پسته فندقی یا اوحدی.
رقم اکبری
پسته اکبری یکی از ارقام تجاری پسته ایران است که در مقایسه با سایر رقمها دارای ارزش اقتصادی بیشتری است.
این رقم در اواخر دهه سی شمسی توسط حاج اکبر بسنجیده، در روستای عباسآباد امین، از توابع بخش کشکوئیه شهرستان رفسنجان، شناسایی و تکثیر شد.
این رقم دارای میوهای بادامی شکل، کشیده و درشت است.
رقم خنجری
پسته خنجری دامغان همانطور که از اسمش پیداست مانند یک خنجر دارای قوسی کشیده در یک طرف آن.
این پسته از لحاظ ظاهری همانند پستهٔ بادامی و پسته احمدآقایی است
چونکه پسته بادامی و پسته احمدآقایی نیز هر دو کشیدهاند که ممکن است شما را در تشخیص آن کمی دچار اشتباه کند.
رقم کله قوچی
پسته کلهقوچی یکی از ارقام تجاری پسته ایران میباشد.
برای اولین بار توسط فردی به نام حاج علی شریفی در روستای دهنو رفسنجان شناسایی و انتخاب گردید.
به همین دلیل به نام پسته حاج شریفی نیز معرف است.
مناطق عمده گسترش آن استان کرمان میباشد و در سایر استانهای کشور نیز به صورت پراکنده وجود دارد.
رقم احمد آقایی
پسته احمد آقایی، این رقم برای اولین بار توسط فردی بنام احمد آقا فروتن در احمدیه نوق شناسایی و انتخاب گردید.
گسترش این رقم در استان کرمان بیشتر در مناطق نوق رفسنجان و شهرستان سیرجان میباشد.
در حال حاضر این رقم یکی از مهمترین ارقام تجاری کشور میباشد.
علیرغم قدمت نه چندان طولانی آن، بهطور چشمگیری در حال گسترش میباشد.
میوه آن بادامیشکل ولی ظاهری آن همانند رقم کله قوچی میباشد.
قرمزی رنگ مغز، سفیدی پوست استخوانی و درشتی میوه باعث گسترش آن شدهاست.
رقم فندقی (اوحدی)
پسته اوحدی، یکی از متداولترین ارقام تجاری پسته ایران میباشد.
بین سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۰ در روستای فتحآباد رفسنجان توسط مهدی اوحدی شناسایی و انتخاب گردید.
رقمی است بسیار معروف و سازگار برای اکثر مناطق پستهکاری که در طول ۵۰ سال گذشته گسترش فراوانی پیدا کردهاست.
حدود ۷۰–۶۰ درصد پستهکاریهای رفسنجان را این رقم به خود اختصاص دادهاست.
این رقم دارای میوهها فندقی شکل و کروی میباشد.
بیشترین حجم صادرات پسته کشور مطعلق به رقم فندقی میباشد.
آمادهسازی زمین
بهترین بافت خاک برای کاشت پسته متوسط (شنی لومی) میباشد.
زمین باید کاملاً تسطیح شود و چنانچه آب و خاک شیرین باشد،
میتوان کاشت مستقیم بذر در زمین اصلی را انجام داد و یا نهال کاشت نمود.
اگر آب و خاک شور باشد حتماً باید نهال خزانهای کاشته شود و عرض چوبها از همان ابتدا حدود 2-1.5 متر باشد.
نهال وسط جویها طوری کاسته شود که آب کاملاً اطراف آن را بگیرد.
آب
با توجه به مقاومت نسبی گیاه پسته نسبت به شوری،
برای تولید محصول اقتصادی میتوان از آبهای شیرین تا آبهای با EC هشت هزار میکرو موس استفاده نمود.
کاشت
1- در محل اصلی بهصورت بذر فقط در آب و خاک شیرین EC>4 چهار هزار میکرو موس
2- تولید نهال در خزانه و انتقال به زمین اصلی
3- کاشت در کیسههای پلاستیکی در محیط خزانه و سپس انتقال به زمین اصلی
4- تولید نهال به روش ریزازدیادی و کشت بافت در آزمایشگاه و گلخانه و سپس به زمین اصلی با توجه به کیفیت خاک
(شور، شور و قلیا) و مدیریت آبیاری با آبهای شور، بهترین محل برای قرار دادن بدر و یا نهال در وسط نوار کشت میباشد.
طبق تحقیقات و بررسی ها رقم بادامی زرندی مناسب ترین رقم جهت بذر می باشد.
از آنجایی که این رقم مقاومت زیادی در برابر قارچ های فیتوفترا و همچنین مقاوم در برابر کم آبی و شوری خاک دارد.
می توان این رقم را بهترین رقم جهت تولید نهال و پایه معرفی کرد.
فواصل کاشت
3 تا 4 متر بین درختان و 6 تا 7 متر بین ردیفها توصیه میشود
زمان کاشت
1- به صورت بذر و در نیمه دوم اسفند تا اواسط فروردین ماه به عمق 2-3 برابر طول بذر.
2- نهالها را میتوان در زمستان سال اول یا دوم به زمین اصلی انتقال داد.
بهتر است قبلاً محل کاشت خاکبرداری شده (گوده برداری) و با مخلوطی از ماسه و کودهای حیوانی پوسیده و شیمیایی پر شوند، سپس بذر یا نهال بر روی آن کاشته شود.
آبیاری
آبیاری درخت پسته در دوران نهالی (سالهای اول و دوم کشت) با دور آبیاری 7 روز انجام میگیرد.
از سال سوم تا حدود 10 سالگی (شروع محصول دهی اقتصادی)
دور آبیاری 14 تا 20 روز یکبار بسته به نوع خاک اعمال میگردد.
در درختان بارور در ماههای تیر و مرداد دور آبیاری 25 تا 35 روز بسته به نوع خاک (سبک تا سنگین) توصیه میگردد.
در بقیه ماه ها در طول فصل رشد دور آبیاری 30 تا 40 روز توصیه است.
نیاز آبی گیاه پسته به سن آن از نهال تا درخت بارور بین 3500 تا 9000 مترمکعب در هکتار در سال متغیر میباشد.