اکولوژی یونجه :
الف : خاک مناسب :
یونجه با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه 3تا 5 سال در یک زمین باقی می ماند.
همچنین در اثر حرکات ماشین آلات در مراحل مختلف داشت و برداشت خاک مزرعه بتدریج سفت و فشرده می شود.
یونجه را باید در خاک هایی کشت کرد که عمق زراعی آن کمتر از 20 سانتیمتر نباشد.
خاک های رس شنی و شنی رس مناسب کشت گیاه است این گیاه قابلیت کشت در خاک های شور و آهکی را نیز دارد.
در محدوده PH خنثی تا کمی قلیایی بهترین رشد را یافته و در PH های کمتر از 5/5 قادر به ادامه رشد نخواهد بود.
ب : آب وهوای مناسب :
یونجه قدرت سازگاری زیادی به اقلیم های مختلف را دارد.
در نقاط مختلف دنیا کشت می شود.
از نظر دمایی از 54- تا 60- درجه سانتی گراد را به شرط وجود پوشش برف تامین می کند.
دمای مطلوب و بهینه بین 15 تا 30 درجه سانتیگراد می باشد.
يونجه يکى از مهم‌ترين گياهان علوفه‌اى کشور است.
داراى کيفيت و خوش‌خوراکى بسيار بالائى است و معدن ذخائر مواد غذائى مى‌باشد.
بيش از ده نوع پروتئين و مواد معدنى بسيار زيادى دارد.
ارزش يونجه علاوه بر ذخائر غذائى تأثير زيادى است که در حاصلخيزى خاک و تهويه زمين دارد.
بدين‌صورت که ريشه مستقيم و راست و کلفت و عميق آن در خاک کانال درست مى‌کند و باعث تهويه آن مى‌شود.
در تناوب زراعى اهميت زيادى دارد مانند پاک گذاشتن زمين از علف هرز.
هيچ گياهى نمى‌تواند به اندازه يونجه زمين را پاک کند و ازت زيادى در خاک باقى مى‌گذارد.
به‌وسيلهٔ ريشه‌هاى خود در خاک زهکشى انجام مى‌دهد (به‌خصوص اگر زمين سبک باشد)
زيرا در حالت عادى طول ريشه‌هاى آن ۲-۵/۱ متر و در حالت مناسب حدود ۲۰ متر در خاک خواهد بود
و در نتيجه آب و املاح را به اعماق خاک مى‌برد و مواد آلى خاک را زياد مى‌کند.
يونجه گياهى است چند ساله با نام علمى Medicago sativa و از خانواده حبوبات مى‌باشد.
شرایط اقلیمی و خاکی یونجه
يونجه مخصوص مناطق گرم و خشک- آفتابى با آب فروان است.
اگر اين شرايط فراهم باشد بسيار محصول خوبى مى‌دهد (مثلاً در خوزستان مى‌تواند ۱۵ چين بدهد).
در کرج چون هوا سرد و معتدل است تعداد چين کاهش پيدا مى‌کند و به ۵-۴ چين مى‌رسد.
در تبريز چون هوا سردتر است تعداد چين ۳-۲ بار خواهد بود.
در مناطق ساحل خزر چون رطوبت زياد است و خاک مرطوب بوده و تهويه نمى‌شود
بنابراين يونجه به‌خوبى رشد نخواهد کرد و خشک مى‌شود (فقط ممکن است يک چين بدهد).
با در نظر گرفتن خوش‌خوراکى و هزينه کمتر و طول بهره‌برداري، قابل توصيه است که کشت يونجه توسعه يابد.
شخم و تهیه‌ی بستر بذر
هرگونه اشتباه یا قصور در تهیه بستر بذر یونجه، برای سال ها روی گیاه مشهود خواهد بود.
بنابراین تهیه زمین و بستر بذر قبل از کاشت مهم می‌باشد.
یونجه با علف‌های هرز دائمی خانواده‌ی گرامینه، به خصوص قیاق و مَرغ نمی‌تواند رقابت کند.
و اگر قبل از کاشت آنها را کنترل ننمایند بر یونجه غلبه خواهد کرد.
شخم عمیق در اوایل تابستان و رها کردن کلوخ‌ها تا خشک شدن کامل آنها،
یکی از موثرترین روش های کنترل علف‌های هرز دائمی است.
اگر این قبیل علف‌های هرز وجود نداشته باشند شخم در عمق معمولی ۲۵ – ۲۰ سانتیمتر کافی خواهد بود.
میزان تسطیح مورد نیاز، بسته به روش آبیاری دارد.
برای کاشت یونجه باید بستر نرم و یکنواختی آماده شود.
آبیاری یونجه
یونجه گیاهی است که در برابر خشکی مقاومت نسبی دارد.
محصول یونجه خوب در اراضی با خاک های مناسب و عمیق و آب فراوان تولید می شود.
یونجه دارای ریشه های عمیقی است، که در شرایط مطلوب خاک و رطوبت، ریشه هایش تا بیش از ده متر نفوذ می کند.
ریشه های فعال یونجه تا عمق یک تا سه متر نفوذ می کند.
با این همه یونجه توان جذب رطوبت از منابع سطحی و عمیق خاک را دارد.
آب مورد نیاز یونجه بستگی به عوامل مختلفی مانند:
میزان تبخیر و تعرق، ارقام مختلف یونجه، حاصلخیزی خاک، قابل دسترس بودن آب و اثرات متقابل این عوامل عمده دارد.
برای تولید یک تن ماده خشک، یونجه نیاز به ۱۵ سانتی متر آب دارد.
از این رو حداقل بارش ۵ سانتی متر در هفته تا زمان برداشت برای تولید یونجه مورد نیاز است.
فاصله آبیاری یونجه باید طوری باشد که تنش های آبی شدید به گیاه وارد نشود،
در این میان تأمین آب گیاه به ویژه در آغاز گل دهی را بایستی با دقت فراوان انجام داد.
البته رطوبت خاک نیز نباید آنقدر زیاد باشد که سبب خوابیدگی و تأخیر در تشکیل دانه شود.
نکته دیگر استفاده از یخ آب در آخر پاییز است که با تأمین به موقع رطوبت در اوایل بهار سبب رشد بهینه یونجه می شود.
روش های مختلف آبیاری یونجه
روش های مختلف آبیاری مزراع یونجه عبارتند از: آبیاری غرقابی، آبیاری ردیفی، آبیاری ردیفی و آبیاری زیرزمینی.
نوع آن کشت می شود، روش آبیاری مورد استفاده را تحت تأثیر قرار می دهد.
نفوذپذیری خاک مقدار آب مورد نیاز را تعیین می کند که تا حد زیادی با بافت خاک مشخص می شود.
